Trung tâm Nghiên cứu Ong và Nuôi ong Nhiệt đới là đơn vị trực thuộc được thành lập theo Quyết định số 399/QĐ-NNI ngày 13 tháng 04 năm 2006 và Quyết định sửa đổi số 640/QĐ-NNH ngày 08 tháng 04 năm 2013 của Hiệu trưởng Trường Đại học Nông nghiệp I (nay là Học viện Nông nghiệp Việt nam). Chức năng và nhiệm vụ của Trung tâm bao gồm: Nghiên cứu khoa học, đào tạo đại học và sau đại học về lĩnh vực ong; sản xuất thử nghiệm các sản phẩm ong mật, các dụng cụ nuôi ong; chuyển giao các quy trình công nghệ nuôi ong; đào tạo nghề, cung cấp dịch vụ khoa học công nghệ ngành ong. Từ khi được thành lập đến nay, Trung tâm đã thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học của Sở Khoa học Công nghệ các tỉnh, thành phố, các đề tài nghiên cứu cấp học viện. Trong đó đề tài nghiên cứu khoa học cấp thành phố Hà Nội được nghiệm thu với kết quả xuất sắc. Trung tâm đã chuyển giao thành công kỹ thuật nuôi ong tại Campuchia; đào tạo kỹ thuật viên thụ tinh nhân tạo cho người nuôi ong Indonesia; chuyển giao thành công các kỹ thuật nuôi ong, quản lý chăm sóc đàn ong, phòng trị dịch hại ong mật, khai thác, sơ chế bảo quản các sản phẩm ong mật cho nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước như: tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Bắc Giang, Hưng Yên, Quảng Ninh, Nghệ An, Quảng Bình, Hà Nội, Hải Phòng…). Từ năm 2016- 2018, Trung tâm đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Trung tâm Khuyến Nông các tỉnh: Sơn La, Hòa Bình, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai tiến hành tập huấn kỹ thuật nuôi ong mật ngoài mô hình và cung cấp các đàn ong giống xây dựng mô hình nuôi ong mật chất lượng cao. Hiện nay, Trung tâm đang chủ trì chuyển giao dự án cấp Nhà nước thuộc chương trình nông thôn miền núi về Nuôi ong mật sản xuất hàng hóa phục vụ xuất khẩu ở các tỉnh: Hòa Bình, Hưng Yên và thành phố Hà Nội. Về sản xuất kinh doanh: Trung tâm nhận được hợp đồng cung cấp ong chúa giống cho doanh nghiệp nuôi ong trị giá 1 tỷ đồng trong 2 năm từ 2014 -2016. Hàng năm, Trung tâm cung cấp hàng trăm ong chúa giống, hàng nghìn đàn ong giống ong ngoại A. mellifera và ong nội A. cerana cho người nuôi ong. Trong công tác đào tạo, Trung tâm tiếp nhận nhiều sinh viên đại học, học viên cao học, trong nước và quốc tế thực tập tốt nghiệp và thực hành môn học “Nuôi ong mật” thực hành kỹ thuật phòng trị bệnh và dịch hại ong mật, kỹ thuật chọn lọc giống ong tại trại ong và phòng thí nghiệm của Trung tâm. Đối với công tác đào tạo nguồn nhân lực, Trung tâm, hiện đang có 01 cán bộ được đào tạo ở bậc tiến sỹ tại Mỹ, 01 thạc sỹ tại Hàn Quốc. Hàng năm Trung tâm đón tiếp các thực tập sinh, các học giả, người nuôi ong từ các quốc gia như: Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Belarus…thăm quan Trung tâm, học hỏi trao đổi kinh nghiệm về dịch bệnh mới trên đàn ong mật, kỹ thuật chọn lọc giống ong, nuôi ong khai thác mật ong ở thùng kế. Trung tâm có Website với hàng nghìn lươt truy cập. Bên cạnh đó, Trung tâm đã tham gia viết 01 chương (nghề nuôi ong ở Việt Nam) trong cuốn sách Nuôi ong châu Á thế kỷ 21 bằng tiếng Anh, nhà xuất bản Spinger năm 2018. Biên soạn giáo trình Nuôi ong mật năm 2014, các tài liệu tập huấn, tờ gấp kỹ thuật nuôi ong năm 2017, 2018 cho người nuôi ong ở các trình độ khác nhau. Phát huy thế mạnh của đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất, thành tựu khoa học của Học Viện NNVN, trong những năm qua, Trung tâm đã đưa các tiến bộ kỹ thuật vào thực tế sản xuất ngành ong. Đồng thời phát triển các loại hình kinh doanh dịch vụ khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên góp phần phục vụ cho nhiệm vụ phát triển nông nghiệp và nông thôn cũng như bảo vệ môi trường tự nhiên.